Bazı kablolarda neden elektromanyetik uyumluluk (EMC) sağlanmak zorundadır?
Her zaman akıllarda olan sorular vardır. Bu bölümde uzmanlarımız söz konusu bu “SSS” için yanıtlar sunar.
Elektromanyetik parazit olgusunu herkes bilir. Birden WLAN bağlantısı kopar, radyo cızırdamaya başlar veya telefon ahizesi uğuldar. İstenmeyen sinyal kaynakları çok farklı şekillerde ortaya çıkabilir: Cep telefonları, dizüstü bilgisayarlar, enerji iletimindeki şalt hareketleri, hatta motorlar ve güç kaynakları. Bunların nedeni, girişim olarak adlandırılan olgudur. İki veya daha çok elektromanyetik radyo dalgası çakıştığında ortaya çıkar. Girişimler yıkıcı veya yapıcı olabilir. Böyle durumlarda asıl baş ağrıtıcı olan, bunun kulağa daha zararsız gelen çeşididir: Çünkü yıkıcı dalgalar birbirlerini etkisizleştirirken yapıcı girişimler üst üste binerek birbirlerinin şiddetini artırır. Böylece bozucu parazit ortaya çıkar, hatta en kötü durumda ekipmanların veya komple sistemlerin çalışması bundan etkilenebilir. Bundan kaçınmak için ürünlerin elektromanyetik uyumluluğa (EMC) sahip olması gerekir. Kablolarda elektromanyetik uyumluluk bir blendaj ile sağlanır.
Burada blendaj, elektriksel alanı içine alır ve elektromanyetik dalgaların hem çıkışını hem de girişini engeller. Blendajlı kablolarda EMC ile ilgili gerekler uluslararası ve ulusal standartlarla düzenlenmiştir. Transfer empedansı (etkileşim direnci de denir) blendajın kalitesi için bir ölçüdür ve bozulmaya uğrayan sistemin blendajının geriliminin bozucu sistemin akımına olan oranı şeklinde tanımlanır. Endüstride örneğin blendajın etkileşim direncinin 30M Hz’de 150 MOhm/m değerinden küçük olması istenir. Ölçümler DIN EN 50289-1-6 ve IEC 62153-4-3 standartlarına uygun olarak yapılır. Blendaj malzemeleri ise her zaman kullanım alanına göre belirlenir: Mesela anten teknolojisinde koaksiyel kabloların blendajı için ondülalı bakır sac blendajlar kullanılır. Buna karşın endüstriyel uygulamalarda ise özellikle büyük yüklere ve esnekliğe elverişli olan blendajlı kablolar istenir. HELUKABEL örneğin bir plazma tesisinde kullanılmak müşteri talepleri doğrultusunda, 50 kHz gibi yüksek bir frekansta anahtarlamalı güç kaynağında etkili bir blendaj etkisi sağlayan özel bir blendajlı kablo geliştirmiştir. Burada farklı blendaj folyolarından, tekstillerden ve örgülerden oluşan bir “reel blendaj” kullanılmıştır. Örgüdeki örtüşme derecesinin yüksek olması önemli olmakla beraber, “çok malzeme, büyük etki” prensibi burada işe yaramaz: Daha fazla bakır kullanılması örneğin etkileşim direnci değerlerini kötüleştirebilir, dolayısıyla blendaj etkisini olumsuz etkileyebilir. Hibrit yapılara – örn. güç ve verinin bir kablo üzerinde olması gibi – duyulan ihtiyaç giderek arttığından blendaj da son derece efektif olmak zorundadır. Kablo üreticisinin sanatı, kullanım parametrelerini, maliyetleri ve bireysel müşteri isteklerini göz önünde bulundurarak yenilikçi blendaj çözümleri geliştirmek ve böylece yüksek bir fonksiyon ve parazit güvenliği sağlamaktır.